อัปเดตใหม่! เที่ยวบินล่าช้า ถูกยกเลิก ผู้โดยสารได้รับสิทธิอะไรบ้าง

    ในปี 2568 นี้ มาตรการใหม่จากสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) ภายใต้ข้อบังคับของคณะกรรมการการบินพลเรือน (กบร.) ฉบับที่ 101 ได้ถูกบังคับใช้อย่างเป็นทางการ เริ่มตั้งแต่วันที่ 20 พฤษภาคม 2568 เป็นต้นไป โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยกระดับการคุ้มครองสิทธิของผู้โดยสารในกรณีที่เที่ยวบิน "ล่าช้า" หรือ "ยกเลิก" ทั้งในประเทศและระหว่างประเทศ วันนี้ พี่หมี TQM จะพาไปรู้จักกับสิทธิที่ผู้โดยสารควรได้รับแบบเข้าใจง่าย พร้อมเอกสารที่สำคัญที่ควรเก็บไว้ให้ดีเมื่อเจอเหตุไม่คาดฝัน

 

สิทธิของผู้โดยสาร สำคัญอย่างไร ทำไมต้องรู้

    หลายคนอาจเคยประสบเหตุการณ์เที่ยวบินดีเลย์นานหลายชั่วโมง หรือถูกยกเลิกเที่ยวบินแบบไม่มีการแจ้งล่วงหน้า และไม่รู้ว่าตนเองสามารถเรียกร้องอะไรจากสายการบินได้บ้าง การรู้สิทธิของผู้โดยสารจึงเปรียบเสมือนเกราะป้องกันที่ช่วยให้คุณสามารถต่อรองหรือเรียกร้องผลประโยชน์ตามกฎหมายได้อย่างถูกต้อง ไม่ตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบ อีกทั้งยังสามารถวางแผนการเดินทางได้อย่างมั่นใจมากขึ้น โดยเฉพาะเมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เช่น เที่ยวบินล่าช้าเกินกว่า 5-10 ชั่วโมง หรือต้องนอนค้างคืนโดยไม่ได้ตั้งใจ หากคุณรู้ว่าตนเองมีสิทธิได้รับอาหาร ที่พัก หรือค่าชดเชยในรูปแบบต่าง ๆ คุณจะสามารถตัดสินใจได้อย่างมีประสิทธิภาพและลดความเครียดในการเดินทางได้อย่างมาก

สิทธิของผู้โดยสาร กรณีเที่ยวบินล่าช้า (Flight Delay)

1. กรณีเที่ยวบินระหว่างประเทศล่าช้า

    เที่ยวบินระหว่างประเทศที่ล่าช้าสามารถส่งผลกระทบต่อแผนการเดินทางต่อเนื่อง เช่น การต่อเครื่องระหว่างประเทศ หรือการจองโรงแรมและทัวร์ในประเทศปลายทาง ซึ่งอาจทำให้ผู้โดยสารต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มโดยไม่จำเป็น ดังนั้นกบร.จึงกำหนดสิทธิที่ผู้โดยสารควรได้รับไว้อย่างชัดเจนในแต่ละช่วงเวลาของความล่าช้า ดังนี้

 

ล่าช้าเกิน 2 ชั่วโมง

• ผู้โดยสารมีสิทธิได้รับอาหารและเครื่องดื่มตามความเหมาะสมกับช่วงเวลา เช่น อาหารว่าง มื้อหลัก หรือเครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์ โดยสายการบินจะเป็นผู้จัดหาให้โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

• ได้ใช้อุปกรณ์ติดต่อสื่อสาร เช่น โทรศัพท์ อินเทอร์เน็ต Wi-Fi หรือคูปองโทรฟรี เพื่อให้ผู้โดยสารสามารถติดต่อญาติหรือเปลี่ยนแปลงแผนการเดินทางได้ทันเวลา

 

ล่าช้าเกิน 5 ชั่วโมง

• ได้รับสิทธิเช่นเดียวกับกรณีล่าช้าเกิน 2 ชั่วโมง

• เพิ่มเติม

  • หากผู้โดยสารต้องค้างคืน สายการบินจะต้องจัดที่พักให้พร้อมบริการรับ-ส่งไปยังที่พัก

  • ผู้โดยสารสามารถเลือกชดเชยเป็น "เงินสด 1,500 บาท" หรือ "เครดิตเดินทางครั้งถัดไป" หรือ "บัตรกำนัล" โดยมีมูลค่าไม่ต่ำกว่า 1,500 บาท

  • หากไม่ประสงค์เดินทางต่อ สามารถขอคืนค่าโดยสารเต็มจำนวน หรือเปลี่ยนเส้นทางการเดินทางโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม

 

ล่าช้าเกิน 10 ชั่วโมง

• ได้รับสิทธิเช่นเดียวกับกรณีล่าช้าเกิน 5 ชั่วโมง

• เพิ่มเติมในส่วนค่าชดเชย:

  • 2,000 บาท สำหรับเที่ยวบินระยะทางไม่เกิน 1,500 กิโลเมตร

  • 3,500 บาท สำหรับระยะทาง 1,500 – 3,500 กิโลเมตร

  • 4,500 บาท สำหรับระยะทางมากกว่า 3,500 กิโลเมตร

 

หมายเหตุ: ผู้โดยสารสามารถเลือกรูปแบบการชดเชยที่สะดวก ได้แก่ วงเงินใช้ในการเดินทางครั้งต่อไป (credit shell), บัตรกำนัลท่องเที่ยว (voucher), หรือไมล์สะสม (mileage program) โดยมูลค่าต้องไม่ต่ำกว่าค่าชดเชยเงินสด

2. กรณีเที่ยวบินในประเทศล่าช้า

    เที่ยวบินภายในประเทศที่ล่าช้ามักจะส่งผลกระทบต่อภารกิจในชีวิตประจำวันของผู้โดยสาร ไม่ว่าจะเป็นการนัดหมายทางธุรกิจ การเดินทางกลับบ้าน หรือการเชื่อมต่อกับการเดินทางอื่น ๆ ดังนั้นกบร.จึงกำหนดสิทธิที่ผู้โดยสารควรได้รับในกรณีเที่ยวบินล่าช้าอย่างชัดเจนตามช่วงเวลาที่ล่าช้า ดังนี้

 

ล่าช้าเกิน 2 ชั่วโมง

• ผู้โดยสารมีสิทธิได้รับอาหารและเครื่องดื่มตามความเหมาะสมกับช่วงเวลา เช่น อาหารว่าง มื้อหลัก หรือเครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์ โดยสายการบินจะเป็นผู้จัดหาให้โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

• ได้ใช้อุปกรณ์ติดต่อสื่อสาร เช่น โทรศัพท์ อินเทอร์เน็ต Wi-Fi หรือคูปองโทรฟรี เพื่อให้ผู้โดยสารสามารถติดต่อญาติหรือเปลี่ยนแปลงแผนการเดินทางได้ทันเวลา

• หากความล่าช้าส่งผลให้ผู้โดยสารไม่สามารถเดินทางต่อได้ตามแผน และไม่ประสงค์จะเดินทางต่อไป ผู้โดยสารมีสิทธิร้องขอคืนค่าโดยสารจากสายการบินโดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม

 

ล่าช้าเกิน 3 ชั่วโมง

• ได้รับสิทธิเหมือนกับกรณีล่าช้าเกิน 2 ชั่วโมง แต่หากผู้โดยสารไม่ประสงค์จะเดินทางต่อเนื่องจากการล่าช้า สามารถขอคืนเงินค่าโดยสารได้ หรือเลือกเปลี่ยนเที่ยวบินใหม่ในช่วงเวลาที่ใกล้เคียง หรือแม้กระทั่งเปลี่ยนรูปแบบการเดินทาง เช่น รถไฟ รถโดยสาร โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม

 

ล่าช้าเกิน 5 ชั่วโมง

• ได้รับสิทธิเหมือนกับกรณีล่าช้าเกิน 3 ชั่วโมง

• ผู้โดยสารมีสิทธิได้รับค่าชดเชยเป็นเงินสดจำนวน 1,200 บาท หรือเลือกรับเป็นวงเงินเพื่อใช้เดินทางในอนาคต (credit shell) หรือบัตรกำนัลการเดินทางอื่น ๆ ที่มีมูลค่าเท่ากัน โดยสายการบินต้องจัดการให้ภายใน 14 วันหลังจากวันที่เกิดเหตุ

3. กรณีเครื่องบินยังจอดอยู่ (Tarmac Delay)

    Tarmac Delay หมายถึง สถานการณ์ที่ผู้โดยสารต้องอยู่บนเครื่องบินที่ยังไม่สามารถขึ้นบินได้ ทั้งที่เครื่องออกจากประตูทางออกแล้วหรือยังไม่ได้ขยับจากหลุมจอด ซึ่งอาจใช้เวลานานหลายชั่วโมง โดยที่ผู้โดยสารไม่สามารถออกจากเครื่องได้ เพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้โดยสารในสถานการณ์ที่อาจเกิดความเครียดและไม่สะดวก กบร. ได้กำหนดให้สายการบินต้องดำเนินการดังนี้

 

• จัดให้มีการไหลเวียนอากาศภายในเครื่องอย่างเพียงพอ และควบคุมอุณหภูมิให้เหมาะสม ไม่ร้อนหรือหนาวเกินไป เพื่อไม่ให้เกิดอาการอึดอัดหรือเจ็บป่วย

• อำนวยความสะดวกในการใช้ห้องน้ำภายในเครื่องบินอย่างต่อเนื่อง โดยไม่จำกัดการเข้าห้องน้ำโดยไม่มีเหตุสมควร

• หากมีเหตุฉุกเฉิน เช่น ผู้โดยสารมีอาการเจ็บป่วย ต้องให้เข้าถึงการรักษาพยาบาลโดยเร็วที่สุด อาจรวมถึงการขอความช่วยเหลือจากหน่วยแพทย์ฉุกเฉินภายนอก

• หากเกิดความล่าช้าบนเครื่องเกิน 3 ชั่วโมง และยังไม่มีการประกาศเวลาเดินทางที่ชัดเจน สายการบินต้องให้ผู้โดยสารลงจากเครื่อง เว้นแต่จะมีข้อจำกัดด้านความปลอดภัย หรือเหตุผลทางการจราจรทางอากาศที่ไม่สามารถอนุญาตให้ลงได้

 

    มาตรการนี้มีเป้าหมายเพื่อรักษาสุขภาพกายและใจของผู้โดยสารในสถานการณ์ที่ควบคุมไม่ได้ และช่วยป้องกันไม่ให้เกิดกรณีผู้โดยสารติดอยู่บนเครื่องบินเป็นเวลานานโดยไม่จำเป็น

 

สิทธิของผู้โดยสาร กรณีถูกยกเลิกเที่ยวบิน (Flight cancelled)

    เมื่อเที่ยวบินถูกยกเลิกโดยที่ผู้โดยสารเดินทางถึงสนามบินแล้ว หรือได้รับแจ้งล่วงหน้าไม่เพียงพอ ผู้โดยสารมีสิทธิได้รับการดูแลและชดเชยจากสายการบินตามข้อบังคับของ กบร. ซึ่งข้อกำหนดเหล่านี้ครอบคลุมทั้งเที่ยวบินภายในประเทศและเที่ยวบินระหว่างประเทศ โดยมีรายละเอียดสิทธิที่ชัดเจนมากขึ้นและให้ความคุ้มครองที่เป็นธรรมแก่ผู้โดยสาร ดังนี้

 

1. ยกเลิกเที่ยวบินในประเทศ

• ได้รับอาหารและเครื่องดื่มตามความเหมาะสมกับช่วงเวลาที่ต้องรอ โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

• ได้รับสิทธิในการใช้อุปกรณ์สื่อสาร เช่น Wi-Fi โทรศัพท์ หรือบริการแจ้งเตือนต่าง ๆ เพื่อให้สามารถติดต่อญาติหรือจัดการแผนการเดินทางใหม่ได้

• หากการยกเลิกส่งผลให้ผู้โดยสารต้องค้างคืน สายการบินต้องจัดที่พักและบริการรับส่งให้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย

• ผู้โดยสารสามารถเลือกได้ระหว่าง:

  • ขอเงินคืนเต็มจำนวนค่าโดยสารและค่าธรรมเนียมอื่นที่ชำระไปแล้ว

  • เปลี่ยนเที่ยวบินใหม่ในวันที่และเวลาที่ใกล้เคียงเดิม

  • หรือเปลี่ยนเป็นรูปแบบการเดินทางอื่นที่เหมาะสม เช่น รถไฟหรือรถโดยสารในเส้นทางเดียวกัน

• ได้รับค่าชดเชยเพิ่มเติมเป็นเงินสด 1,500 บาท หรือเลือกรับในรูปแบบอื่นที่มีมูลค่าเท่ากัน เช่น credit shell, travel voucher หรือไมล์สะสม (frequent flyer miles)

 

2. ยกเลิกเที่ยวบินระหว่างประเทศ

• ได้รับสิทธิเหมือนกับกรณียกเลิกเที่ยวบินในประเทศทุกประการ

• ได้รับค่าชดเชยเพิ่มเติมตามระยะทางของเที่ยวบินที่ถูกยกเลิก ดังนี้

  • 2,000 บาท สำหรับเที่ยวบินระยะทางไม่เกิน 1,500 กิโลเมตร

  • 3,500 บาท สำหรับเที่ยวบินระยะทางระหว่าง 1,500 – 3,500 กิโลเมตร

  • 4,500 บาท สำหรับเที่ยวบินระยะทางมากกว่า 3,500 กิโลเมตร

• ผู้โดยสารสามารถเลือกรูปแบบการชดเชยได้เช่นเดียวกัน ได้แก่ เงินสด, วงเงินสำหรับการเดินทางครั้งถัดไป, บัตรกำนัล หรือไมล์สะสม ทั้งนี้ต้องมีมูลค่าไม่น้อยกว่าค่าชดเชยเงินสดที่กำหนดไว้

 

หมายเหตุ: กรณียกเว้นที่สายการบินไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย ได้แก่

 

• หากสายการบินแจ้งการยกเลิกล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 7 วันก่อนวันเดินทาง

• หรือแจ้งล่วงหน้าน้อยกว่า 7 วันแต่จัดเที่ยวบินใหม่ที่ออกเดินทางเร็วกว่าหรือช้ากว่าเที่ยวบินเดิมไม่เกิน 3 ชั่วโมง

• หรือหากการยกเลิกเกิดจากเหตุสุดวิสัย เช่น พายุฝนฟ้าคะนองรุนแรง, ภัยธรรมชาติ, เหตุการณ์ฉุกเฉินทางความปลอดภัย หรือเหตุการณ์ที่สายการบินไม่สามารถควบคุมได้ แม้จะดำเนินมาตรการอย่างเหมาะสมแล้ว

 

เอกสารสำคัญที่ควรเก็บไว้กรณีเที่ยวบินล่าช้า/ยกเลิก

    เมื่อเกิดเหตุการณ์เที่ยวบินล่าช้าหรือถูกยกเลิก การเก็บรวบรวมเอกสารสำคัญไว้ให้ครบถ้วนจะช่วยให้ผู้โดยสารสามารถเรียกร้องสิทธิและค่าชดเชยจากสายการบินได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ โดยเอกสารที่ควรเก็บไว้ประกอบด้วย

• บัตรโดยสาร / Boarding Pass: เป็นหลักฐานสำคัญที่แสดงว่าผู้โดยสารได้ทำการจองและเดินทางในเที่ยวบินนั้นจริง ควรเก็บต้นฉบับไว้หรือลงทะเบียนไว้ในแอปของสายการบิน

• หลักฐานการชำระเงิน: เช่น สลิปชำระเงินจากบัตรเครดิต/เดบิต, ใบเสร็จการโอนเงิน หรือหลักฐานการตัดยอดจากบัญชีธนาคาร เพื่อใช้ยืนยันจำนวนเงินที่จ่ายไปและใช้ประกอบการขอเงินคืน

• เอกสารหรือข้อความที่แสดงเวลาล่าช้าหรือแจ้งยกเลิกจากสายการบิน: เช่น อีเมล SMS หรือประกาศหน้าเคาน์เตอร์สนามบิน ที่ระบุว่าเที่ยวบินมีการเลื่อนหรือยกเลิกเมื่อใด และมีการแจ้งอย่างเป็นทางการหรือไม่ การมีหลักฐานตรงนี้จะช่วยสนับสนุนการเรียกร้องค่าชดเชยหรือสิทธิอื่นได้ง่ายขึ้น

เคล็ดลับ: ถ่ายรูปเอกสารเหล่านี้เก็บไว้ในโทรศัพท์มือถือหรืออัปโหลดขึ้น Cloud จะช่วยป้องกันกรณีเอกสารสูญหายหรือชำรุด

 

ข้อควรรู้เพิ่มเติมก่อนขึ้นเครื่องบิน

• สายการบินมีหน้าที่ชำระค่าชดเชยให้แก่ผู้โดยสารภายในระยะเวลาไม่เกิน 14 วัน นับตั้งแต่วันที่เกิดเหตุเที่ยวบินล่าช้า ยกเลิก หรือถูกปฏิเสธการรับขนผู้โดยสาร โดยสามารถชำระเป็นเงินสด โอนเข้าบัญชีธนาคาร หรือรูปแบบอื่นที่ตกลงร่วมกันกับผู้โดยสารได้

• ผู้โดยสารสามารถเลือกรับค่าชดเชยในรูปแบบต่าง ๆ ที่มีมูลค่าไม่น้อยกว่าการชดเชยเป็นเงินสด เช่น วงเงินสำหรับการเดินทางครั้งถัดไป (credit shell), บัตรกำนัล (travel voucher), หรือไมล์สะสมตามโปรแกรมของสายการบิน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสมัครใจของผู้โดยสาร

• อย่างไรก็ตาม ค่าชดเชยที่สายการบินมอบให้ในกรณีเที่ยวบินล่าช้าหรือยกเลิกนั้น เป็นไปตามข้อบังคับของ กบร. และไม่ถือเป็นค่าปรับหรือค่าชดเชยทางกฎหมายในกรณีเรียกร้องเพิ่มเติม เว้นแต่ผู้โดยสารได้รับความเสียหายที่มากกว่าขอบเขตบริการที่สายการบินจัดให้ ซึ่งต้องมีหลักฐานประกอบการร้องเรียนเพิ่มเติมอย่างชัดเจน

 

    ข้อบังคับฉบับใหม่จาก กบร. ถือเป็นการยกระดับสิทธิของผู้โดยสารอย่างแท้จริง ทั้งในกรณีล่าช้า ยกเลิก หรือเกิดเหตุ Tarmac Delay สายการบินจะต้องดูแลและชดเชยตามเงื่อนไขอย่างเหมาะสม หากผู้โดยสารได้รับผลกระทบ ควรรวบรวมหลักฐานและติดต่อสายการบินทันที หากคุณไม่แน่ใจเกี่ยวกับสิทธิของตนเองหรือขั้นตอนการเรียกร้องค่าชดเชย สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่

• สำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) เว็บไซต์: www.caat.or.th หรือโทร. 02-568-8803 

 

    แม้เราจะได้รับการคุ้มครองสิทธิจากข้อบังคับของ กบร. แล้ว แต่อย่าลืมว่ายังมีความเสี่ยงอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นระหว่างการเดินทาง เช่น อุบัติเหตุ เจ็บป่วยฉุกเฉิน กระเป๋าเดินทางสูญหาย หรือทริปต้องยกเลิกกะทันหัน ซึ่งสิ่งเหล่านี้อยู่นอกเหนือขอบเขตการชดเชยของสายการบินโดยตรง ดังนั้น การมีประกันเดินทางติดตัวไว้ตั้งแต่ก่อนออกเดินทาง ถือเป็นการเพิ่มความมั่นใจและลดภาระค่าใช้จ่ายที่อาจเกิดขึ้นอย่างไม่คาดคิด

ประกันเดินทางต่างประเทศ

    คุ้มครองครอบคลุมทั้งค่ารักษาพยาบาลฉุกเฉิน ค่าชดเชยกรณีเที่ยวบินล่าช้า ยกเลิก หรือกระเป๋าหาย รวมถึงการเคลื่อนย้ายทางการแพทย์กลับประเทศ และยังช่วยให้การยื่นวีซ่าผ่านได้ง่ายขึ้นอีกด้วย

 

ประกันเดินทางในประเทศ

    เหมาะกับคนที่เดินทางบ่อย ไม่ว่าจะกลับบ้านต่างจังหวัด หรือท่องเที่ยวในวันหยุด คุ้มครองทั้งอุบัติเหตุส่วนบุคคล ค่าเสียหายจากสัมภาระ และค่ารักษาพยาบาลหากเกิดเหตุระหว่างทริป

 

    หากคุณกำลังวางแผนเดินทางในหรือออกนอกประเทศ อย่าลืมเช็กเบี้ยประกันเดินทางกับพี่หมี TQM ที่รวบรวมประกันภัยจากบริษัทชั้นนำ ในราคาสุดคุ้ม ซื้อออนไลน์ได้ รับความคุ้มครองไว หรือสนใจปรึกษาเรื่องประกันภัยกับเรา โทร 1737 ยินดีให้บริการตลอด 24 ชั่วโมงครับ

 

ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก www.caat.or.th